İngilizce’de Yardımcı Fiil Nedir? Tanımlar ve Örnek Kullanımlar

İngilizce, birçok kuralı ve istisnası nedeniyle öğrenciler için sıklıkla kafa karıştırıcı bir dil olabilir. Bu durum bazen öğrenme sürecinde yılgınlıklara da neden olabiliyor. Örneğin yardımcı fiillerin kullanımı cümlenin zamanına ve olumlu / olumsuz olma durumuna göre değişebiliyor, hatta bazı durumlarda bu yardımcı fiiller tamamen ortadan kalkarak karışıklığa yol açabiliyor. Ancak sabırla ve doğru öğrenim yöntemleriyle bu zorlukların üstesinden gelinebileceğini unutmamalısınız.

Yardımcı Fiiller Nelerdir?

Yardımcı fiil (auxiliary verb), bir cümlenin zaman, kişi, kip veya olumluluk / olumsuzluk durumu gibi özelliklerini belirtmek için kullanılan fiillerdir. İngilizce’de en yaygın kullanılan yardımcı fiiller “be” “have” ve “do” fiilleridir. Yardımcı fiiller, bir cümlede ana fiilin yanında yer alır ve cümlenin yapısını tamamlar.

İngilizcede “helping verbs” olarak da bilinen yardımcı fiiller, yapılan eylem hakkında karşıdaki kişiye daha fazla ayrıntı sağlamak için bir ana fiille birlikte kullanılır. Yardımcı oldukları fiilin zamanı, çekimi veya etkenlik / edilgenlik durumu (active voice / passive voice) hakkında ek bilgi verirler. Yukarda belirttiğimiz şekilde İngilizcedeki yardımcı fiiller, “be” ”do” “have” gibi temel zaman yapılarına bağlı olan yardımcı fiiller olabileceği gibi “can” “will” “shall” “may” “might” “should” “would” gibi modal yapılarına bağlı yardımcı fiilleri de içine alır.

İngilizce Öğrenirken Yardımcı Fiiller Neden Önemlidir?

Yeni bir dil öğrenirken, o dilin gramer yapısı ve cümle kurma mantığını çözmek çok önemlidir. İngilizce’nin temel cümle yapısında yardımcı fiillerin anahtar bir rolü vardır. İngilizce öğrenirken yardımcı fiiller hayati bir rol oynar ve diğer fiillere tam anlamlarını ve fonksiyonlarını veren bir destek sistemi inşa ederler.

Yardımcı fiiller, cümle kurarken, ya da bir metni anlamaya çalışırken, cümlenin zamanını, fiilin halini, aktiflik / pasiflik durumunu ifade etmeye yardımcı olurlar. Gerek zaman belirten “be”, “do”, “have” gibi yardımcı fiillerin, gerekse modal yapılarına bağlı “can”, “will”, “shall” vb. gibi yardımcı fiillerin sağlam bir şekilde kavranması, dilbilgisi açısından doğru cümleler oluşturmak için çok önemlidir. Bu nedenle, İngilizce derslerinde bu yardımcı fiillerde uzmanlaşmaya özel bir vurgu yapılır.

İngilizce Yardımcı Fiilerin Kullanımına İlişkin Örnekler

Zaman Belirten Yardımcı Fiil Kullanımına Örnekler

Yardımcı fiiller, bir cümlede ana fiile eşlik eden bir fiil türüdür. Çoğunlukla zamanın farklı yönlerini veya bir eylemin ne kadar sürdüğünü gösteren “perfect” ve “sürekli” zamanlar gibi karmaşık dilbilgisel zamanları oluşturmak için kullanılırlar.

Özellikle bir cümlede öznenin (isim veya zamir) yaptığı eylemin zamanını belirlemek için kullanılabilecek birkaç yardımcı fiil vardır. “Be” yardımcı fiilinin tüm biçimleri, “have”in tüm biçimleri ve “do”nun ve “will”in biçimleri farklı zamanları belirtmek için kullanılır. Böylece yardımcı fiilleri kullanarak daha doğru iletişim kurabiliriz. Aşağıda yardımcı fiillerin kullanıldığı farklı zamanlar verilmiştir.

Simple Present Tense / Geniş Zaman (do, does)

Genel geçer doğruları veya düzenli olarak (veya durmadan gerçekleşen) meydana gelen olayları anlatmak için geniş zamanı kullanırız. Geniş zamanın yardımcı fiili olan ’’do’’, üçüncü tekil şahıslarda -es eki alarak “does” olarak kullanılır. Olumsuz cümlelerde ve soru cümlelerinde kullanılan “do” ve “does” olumlu cümlelerde kullanılmaz.

We don’t like playing football.
Futbol oynamayı sevmeyiz.

Does she go to the cinema everyday?
Hergün sinemaya gider mi?

It doesn’t concern anyone.
Bu kimseyi ilgilendirmez.

Future Tense / Gelecek Zaman (will)

Basit gelecek zaman da dahil olmak üzere tüm gelecek zamanlar, henüz gerçekleşmemiş ancak daha sonra gerçekleşecek olayları gösterir. Ana fiilin mastar biçiminden önce, yardımcı fiil will’i kullanmanız yeterlidir.

She will go to the USA.
ABD’ye gidecek.

I will survive.
Dayanacağım.

Continuous Tense / Sürekli zamanlar (be)

Şimdiki zaman, şu anda devam eden bir eylemin konuşma anında gerçekleştiğini gösterir. Geçmiş sürekli zaman, kesintiye uğrayan önceki bir durum veya olay gibi geçmişte devam eden bir eylemi gösterir. Gelecek sürekli zaman, devam edecek olan gelecekteki bir eylemi gösterir.

I am working in the hospital.
Ben hastanede çalışıyorum.

She was studying all day.
Bütün gün ders çalışıyordu.

They are eating watermelon.
Kavun yiyorlar.

They will be sleeping when you arrive.
Sen geldiğinde onlar uyuyor olacaklar.

Perfect Tenses / Perfect Zamanlar (have)

Perfect tense’ler henüz gerçekleşmiş, ancak daha sonra bazı sonuçlar doğuracak olaylar için kullanılır. Present perfect tense, içinde bulunduğumuz anı etkileyen, devam eden veya tamamlanmış eylemleri ifade eder. Past perfect tense, aynı cümlede bahsedilen bir geçmiş olaydan önce meydana gelen başka bir geçmiş bir olayı gösterir. Future perfect tense daha sonra tamamlanacak bir olayı gösterir. Bu zaman yapısında yardımcı fiil (have) ana fiilin üçüncü hali (v3) ile birlikte özneye ve zamana uyarlanarak kullanır.

They have just finished the dinner and are getting ready for go out.
Akşam yemeğini yeni bitirdiler ve dışarı çıkmaya hazırlanıyorlar.

He had forgotten about the birthday party until he saw me.
Beni görene kadar doğum günü partisini unutmuştu.

By the time you get off work, the movie will have started already.
İşten çıktığınızda film çoktan başlamış olacak.

Passive Voice (Edilgen Çatı) Yapımında Yardımcı Fiiller

Standart cümleler genellikle öznenin eylemi gerçekleştirdiği aktif / etken formda yazılır. Bir cümlede active voice yani etken çatı kullanıldığında, işi ya da hareketi yapan öznedir. Passive voice yani edilgen çatı kullanıldığında ise; cümlenin en önemli kısmı, aksiyonun hedefindeki kişi ya da şeydir. Passive voice, be yardımcı fiili ve v3 halindeki ana fiilin çekimlenmiş hali ile oluşturulur.

(aktif) The man feeds his dog.
Adam köpeğini besliyor.

(pasif) The dog is fed by the man.
Köpek adam tarafından beslenir.

Modal Yardımcı Fiiller Nelerdir?

Modal yardımcı fiiller veya basitçe modal fiiller, bir cümlenin dilbilgisel yapısını değiştirir. Modal yardımcı fiiller, bazı eylemlerin gerçekleşme olasılığını, kişilerin yeteneğini, olguların gerekliliğini veya olayların gerçekleşme olasılığını vurgulamak için diğer ana fiillerle birlikte yardımcı fiiller olarak kullanılabilir.

Çoğu zaman, modal yardımcı fiiller varsayımsal durumları ifade eder: yani aslında gerçekleşmemiş ama gerçekleşebilecek eylemler. Özellikle modalite ve modal fiiller şu durumları kapsar:

• olasılık
• yetenek
• izin
• istekler
• öneriler
• yükümlülükler
• alışkanlıklar

Modal yardımcı fiillerin asıl kullanıldığı yerler hakkında net bir fikir edinmek için aşağıda verilen örneklere bir göz atalım. Modal fiiller kullanıldığında, ana fiil genellikle ya mastar biçiminde ya da pasif çatı kullanılıyorsa v3 halinde kullanılır.

Can ve Could

Bu yardımcı fiiller, kişinin yeteneğini veya bir eylemi gerçekleştirmek için istek veya izin arayışını tanımlamak için kullanılır. Ayrıca can ve could olasılıkları göstermek için de kullanılabilir.

When you play this game, you could win many prizes.
Bu oyunu oynadığında birçok hediye kazanabilirsin.

Can you please lend me some money?
Litfen bana biraz borç verebilir misin?

She can run fast.
Hızlı koşabilir.

Should

Genelde tavsiye için veya bir eylemi yapmanın gerekliliğini ifade etmek için kullanılır.

You and your friends should leave the country now.
Sen ve arkadaşların şimdi ülkeyi terketmelisiniz.

These books should be read carefully.
Bu kitaplar dikkatli bir şekilde okunmalı.

May ve Might

May, izin, amaç, dilek, dua ve olasılıkları ifade etmek için kullanılırken, might göreceli olarak düşük olasılıkları göstermek için kullanılır. Can ve could’un kullanımlarına benzer.

It may snow tonight in Ankara.
Bu gece Anakara’da kar yağabilir.

He might pass the exam but you might not.
O sınavı geçebilir ama sen geçemeyebilirsin.

May God bless you.
Tanrı seni korusun.

Must

Bir cümlede eylemin gerekliliğini kuvvetli şekilde ifade etmek için, güçlü olasılıkları belirtmek için kullanılır.

He must be working in his office now.
Şu anda ofisinde çalışıyor olmalı.

We must follow the guidelines carefully.
Yönergeleri titizlikle takip etmeliyiz.

Used to

Bu modal yardımcı fiil, geçmiş alışkanlıkları veya kişinin geçmiş rutinini ifade etmek için kullanılır.

In the past, I used to play football a lot.
Geçmişte çok futbol oynardım.

She used to smoke, but now she doesn’t.
Sigara içerdi ama şimdi içmiyor.

Yukarıda ayrıntılı şekilde göstermeye çalıştığımız gibi yardımcı fiillerin çok çeşitli kullanım alanları vardır. Bunların en başında belirli zamanlar, modallar, pasif cümleler gelmektedir.

Yardımcı fiillerin amaçlarını ve kullanım şekillerini bilmeden İngilizce öğrenme sürecinde ilerlemeniz mümkün değildir. Yardımcı fiiller İngilizce gramerinde önemli bir rol oynar. Yardımcı fiillerin nasıl doğru şekilde kullanılacağını anlamak, İngilizce diline hakim olmak için çok önemlidir.